Eerste indruk van de WISC-V

Sinds kort hebben we de WISC-V binnen, na de lange aanloop en anticipatie zijn de verwachtingen hoog gespannen. Binnenkort kan ik meer vertellen over onze ervaring in de praktijk met deze test, maar voor nu een eerste indruk.

Verschillen WISC-III en WISC-V

Gekeken naar de opzet van de subtesten zijn we positief verrast. De WISC-V is zeker moderner en beter toepasbaar voor de kinderen van deze tijd. De aanpak is voor zover we nu kunnen zien ook iets speelser in de WISC-V. Er zitten minder subtesten onder tijdsdruk in en bijna alle vervelende subtesten (verwarrende instructies, grapjes in het testmateriaal, onnodige prestatiedruk) zijn eruit. Gelukkig is ook eindelijk de V-P kloof verleden tijd in deze test!!! Laat dit alsjeblieft heel snel opgepakt worden door het volledige werkveld.

Het plafond van de WISC-V is erg hoog. We kunnen in theorie nu meten tot een IQ van 160. In hoeverre de normen betrouwbaar en valide zijn in de uiteinden van de test is nog niet duidelijk. Sowieso is het lastig om bij zulke uitschieters een genuanceerd beeld te krijgen, omdat dergelijke scores zo weinig voorkomen dat het lastig is om een grote normgroep te hebben voor het onderzoek om de normen te formuleren. Dat betekent ook dat het plafond van de opdrachten hoog is. De hoogste moeilijkheidsgraad van de opdrachten is zelfs voor ons een hele uitdaging, dus we verwachten nagenoeg geen kinderen die zich vervelen in de opdrachten. Het instapniveau blijft laag, dus aanpassen voor hoogbegaafde kinderen blijft handig.

Ik heb wel het idee dat we meer van de taakaanpak van een kind gaan zien, zoals we nu ook zien bij de RAKIT-2. Hoe dit te interpreteren valt en wat de ervaringen daarmee zijn zal ik binnenkort beschrijven. Een bekend puntje was ook de lage verwerkingssnelheid binnen de WISC-III, wat vaak gemeten werd bij hoogbegaafde kinderen. De subtesten waarmee de verwerkingssnelheid wordt gemeten blijven erg hetzelfde, maar er is een subtest toegevoegd (Plaatjes zoeken) die naar mijn idee meer past bij hoogbegaafd denken en ook een onderdeel is van de verwerkingssnelheid.

Het totaal IQ wordt nu berekend op basis van zeven subtesten. Er moeten verplicht tien subtesten worden afgenomen om het intelligentieprofiel te bepalen. Vier subtesten kunnen optioneel aanvullend worden afgenomen. De handleiding met wetenschappelijke onderbouwing van de opbouw van het intelligentieprofiel wordt later pas verzonden en er is nog geen COTAN-beoordeling bekend, dus het is nog lastig om te interpreteren wat de kwaliteit is van het intelligentieprofiel dat naar voren komt. Het voordeel voor kinderen met een risico op onderpresteren is wel dat je in geval van een geobserveerde belemmering nog vier subtesten hebt die je soms kunt gebruiken om te ‘verwisselen’ met de subtest die belemmerd is. Daarmee kun je – mits goed onderbouwd en mits de optionele subtest wel betrouwbaar gemeten is – een belemmering minder van invloed laten hebben op de uiteindelijke score.

We hebben bij de uitgeverij nagevraagd hoe het zit met hertesten met de WISC-V wanneer een kind al onderzocht is met de WISC-III. Hierop werd aangegeven dat een hertest wel kan binnen twee jaar (wat met dezelfde test niet mogelijk is), maar dat er een klein leereffect mogelijk is door bekendheid met procedures rondom een aantal subtesten (subtesten Blokpatronen, Overeenkomsten en Symbool substitutie). Dit moet dan vermeld worden in het verslag, maar hertesten mag dus wel. De meeste subtesten zijn vervangen, dus daar is geen leereffect te verwachten. De uitgeverij geeft geen exacte minimale tussentijd tussen de testafnamen, maar geeft aan dat een jaar wel mogelijk is.

RAKIT-2 en WISC-V

In de komende tijd gaan wij bekijken hoe de WISC-V ons bevalt en in hoeverre dit een aanvulling of vervanging is van de RAKIT-2. Een aantal overwegingen blijven meespelen rondom onderpresteren, zoals het niet door kunnen vragen wanneer een kind zegt iets niet te weten en het rigide antwoordmodel van de WISC-V. De nadruk op visuele en fluïde intelligentie is bij beide testen nu ongeveer hetzelfde, conform de vorderingen die vanuit wetenschappelijk onderzoek naar voren komen over intelligentie. De WISC-V heeft geen meting van creativiteit, wat bij de RAKIT-2 wel het geval is. De nadruk op logisch beredeneren en inzicht is wel groter geworden in de WISC-V, wat een voordeel is.

Wij zien het nu als een uitbreiding van het aanbod, terwijl de RAKIT-2 nog onze standaard blijft. Naarmate we de WISC-V meer leren kennen zullen we onze keuze van testen beter aan kunnen passen op de specifieke situaties van een kind. De botsing die we nu soms hebben met scholen en andere onderzoekers rondom de RAKIT-2 (vanuit onvoldoende geïnformeerd zijn aan hun kant, meestal) hopen we wel weg te nemen als we de WISC-V goed kunnen gebruiken.

Al met al een positieve eerste indruk. De komende maanden gaan we hem regelmatig afnemen om te kijken wat de praktijkervaring hiermee is. Meer dus binnenkort!

Update: Inmiddels ook een vervolg aan ervaring!