Hoogbegaafd én niet intellectueel?
Het beste uit jezelf halen. Een hoog gedragen waarde tegenwoordig. Als je hoogbegaafd bent, wat betekent het dan om het beste uit jezelf te halen? Betekent dit dat je naar de universiteit moet gaan? Dat je allemaal ‘slimme’ dingen moet weten en kunnen? Betekent het dat je uitzonderlijke dingen presteert?
Ik dacht hier gister over na toen ik kleertjes aan het naaien was. Sinds de geboorte van mijn dochter een uit de hand gelopen hobby waar ik veel plezier uit haal (stiekeme reclame voor mijn Etsy winkeltje en zelfs een heuze Instagram). Ik vind dat ik mijn hoogbegaafdheid hier helemaal in kwijt kan. Het is een leuke vorm van creativiteit, maar niet uitzonderlijk bijzonder. Als ik geen psycholoog zou zijn, dan kon ik hier zeker een tijd mijn ei in kwijt. Het kwam plots in me op dat mensen hier iets van kunnen vinden, in het hypothetische geval dat ik ‘slechts’ een kledinglabeltje zou hebben. Een gemiste kans, waar ik intellectueel mijn talent zou verspelen. Maar is dat écht zo? Of kun je ook oké leven met je hoogbegaafdheid zonder intellectueel hoogstaande dingen te doen?
Ik vind van wel en bied graag weerstand tegen het idee dat je het beste uit jezelf moet halen. In de praktijk zien wij regelmatig kinderen en volwassenen die wel hoogbegaafd zijn, maar niet gelukkig worden van cognitieve uitdagingen zoals ze vaak worden ingezet. Schaken, een nieuwe taal leren, rekenen, universiteit, boeken lezen. Het moet ook bij je passen om daar plezier uit te halen. Renzulli gaf al aan dat passie ook voort kan komen uit specifieke interesses. Een hoogbegaafd kind dat niet naar de plusklas wil, is dat écht erg? We moeten soms oppassen dat we talenten niet uit willen melken, als een soort bron om te cultiveren en vervolgens uit te tappen.
Natuurlijk worden er ook een hoop talenten niet benut en zie ik ook de negatieve gevolgen van ondervraging op dagelijkse basis. Tegelijkertijd zie ik dat hoogbegaafdheid en talent kruipt waar het niet gaan kan. In spelgedrag, in knutselwerk, in een wandeling door het bos. Het lijkt me een persoonlijke zoektocht om te kijken hoe je blij wordt van je eigen hoogbegaafdheid. Er is geen morele verantwoordelijkheid om te excelleren en ik vraag me af met welk zelfbeeld we volwassenen afleveren als ze hun hele leven hebben gehoord dat ze een talent hebben dat ze niet gebruiken.
Uiteindelijk is de kunst van het leven om te vinden wat authentiek bij jou past. Daar is ook een omgeving nodig die je de mogelijkheden biedt om te onderzoeken wat bij je past. En een omgeving die accepteert dat wat bij jou past, ook oké is.
Geen reactie's